آنچه که بعد از جنگ جهانی اول به وقوع میپیوندد، بهعنوان مثال پیروزی انقلاب اکتبر در روسیه، باعث دگرگونی چهره جهان میشود. امیدها و خوشباوریها در محافل بورژوازی پایان میپذیرد و بحران اقتصادی چهره خشن خود را نشان میدهد. موج انتقاد اجتماعی بالا میگیرد. تردیدهای عمیق درباره جهاننگری جدید و بیاعتمادی به آینده، تاکید بر نابگرایی در هنر بر پایه اندیشههای کانت1، مسئله معنا و یکپارچگی هستی آدمی، بسط روح بدبینی درونگرایی و پوچگرایی و همچنین ظهور مکتب روانکاوی فروید2 و طرح تئوری ساحت ناآگاه ذهن فرد، همه و همه جلوههایی از تفکر مسلط بر این دورهاند.
در این میان هنرمندان نیز بطور فردی یا جمعی در برابر مسائل جامعه واکنش نشان میدهند و در همین شرایط فرهنگی- اجتماعی آغاز قرن است که هنر پیشتاز راه خود را میگشاید و به تغییر سیمای محیط خویش حساسیت نشان میدهد و هنری پدید میآید که هدف از آن ارایه معنای زایدهی نگرش شی است؛ پس الگوها از طبیعت به نقشمایهها و اشاراتِ تفسیرپذیر تغییر یافت و ماهیت هنر دگرگون شد و اعتبار و قداست هنر کمرنگتر و به چیزی دستیافتنی تبدیل گردید تا هنر بتواند به عنوان یک ضرورت اجتماعی خود را نشان دهد.
میتوان هنرمندانی را نام برد که به خوبی توانستند این بیان هنری را در آثار خود ارایه دهند که هرکدام در مقاطعی با سورئالیسم3 همراه بودهاند؛ سه فردگرای بزرگ :آلبرتو جاکومتی4، فرانسیس بیکن5 و پابلو پیکاسو6
1 Immanuel Kant(1724-1804)
2 Sigmund Freud (1856-1939)
3 surrealism
4 Alberto Giacometti (1901-1966)
5 Francis Bacon (1561-1626)
6 Pablo Picasso (1881-1973)
ـ پاکباز، رویین (1389)، دایرهالمعارف هنر: نقاشیومجسمهسازیوگرافیک، تهران: فرهنگ معاصر.
ـ لوسیاسمیت، ادوارد (1389)، مفاهیم و رویکردها در آخرین جنبشهای هنری قرن بیستم، علیرضا سمیعآذر، تهران: نشر نظر.
ـ گامبریج، ارنست(1379)، تاریخ هنر، علی رامین، تهران: نشر نی.
ـ بکولا، ساندرا(1387)، هنر مدرنیسم، رویین پاکباز و..] و دیگران [، تهران:فرهنگ معاصر.
ـ پاکباز، رویین(1389)، در جستجوی زبان نو، تهران: موسسه انتشارات نگاه.
ـ آرناسن، اچ هاروارد(1389)، تاریخ هنر نوین، محمدتقی فرامرزی،تهران:نگارستان کتاب.
ـ عبدالناصر، گیوقصاب(1379)، چند کلمه درباره آلبرتو جاکومتی، زمانه و آثارش: با یک تماس کاردک من، در غبار ناپدید میشود، مجله هنرهای تجسمی، شماره8.
ـ قره باغی، علی اصغر(1380)، آلبرتو جاکومتی، رژیم غذایی مدرنیسم، مجله گلستانه، شماره 33.
ـ Artists on art, Dore Ashton, 1985, new York.